- ترانه لسانی
- سپتامبر 22, 2019
زندگینامه استاد محمود دهنوی
استاد محمود دهنوی در بهمنماه 1305 هجری شمسی در شهر اصفهان قلب تپنده هنرهای صناعی ایران دیده به جهان گشود.
عشق زائدالوصف او که از ایمان و اعتقاد سرشار و عمیقش نشأت میگرفت، خیلی زود یعنی در هشتسالگی، او را با دنیای پرراز و رمز قلمزنی آشنا و مأنوس نمود و بدینسان او که هنوز دوران طفولیت را میگذراند در کارگاه برادران عتیقهچی به کار پرداخت. علاقهی مفرط او به هنر قلمزنی و نقشآفرینی بر روی فلز آنچنان بود که دیری نپایید تا او به ایجاد کارگاه مستقلی ترغیب شود تا همراه و همگام استادانی چون حسین علاقهمندان، حاج علیمحمد پرورش، ذوفن و … فصل درخشانی از هنر قلمزنی را رقم زند.
استاد محمود دهنوی که طراحی را از مکتب زندهیاد استاد حاج مصور الملکی فراگرفته بود به توصیهی ایشان سالهای متمادی نقوش بناهای تاریخی را موردبررسی و مطالعه قرارداد. او در ضمن این تحقیقات با کسب آگاهیهای بسیار از گنجینههای هنر فلزکاری ایران در ادوار هخامنشی، ساسانی، سلجوقی و صفوی و نیز مفرغهای لرستان، به این باور رسید که طرحها و نقوش دوران مذکور سرشار از رمز و رازهایی است که باید دقایق و ظرایف آن را درک نمود. کسب اطلاع از روشها و تکنیکهای هنری این آثار در اولین گام با مثنی برداری از این مواریث بهجای مانده ازنظر استاد مقدمهای است تا در تلاش صادقانه و مستمر امکان افزودن بر گنجینههای گذشته میسر و مقدور شود.
محمود دهنوی در سال 1334 با توصیهی استاد حاج مصور الملکی در ادارهی کل هنرهای زیبا مشغول به کار شد و بیش از 26 سال مدیریت کارگاه قلمزنی آن مرکز را بهمنظور احیاء تعلیم و توسعهی هنر قلمزنی بر عهده گرفت و طی این مدت آثار بسیار باارزش و نفیسی را که هرکدام شاهکاری از هنر نقشآفرینی بر روی فلز به شمار میآید در عرصهی هنرهای سنتی ایران به یادگار گذاشته است.
استاد محمود دهنوی پس از بازنشستگی از سمت خود در ادارهی کل هنرهای زیبا، به تدریس هنر قلمزنی و طراحی سهم خود دانشجویان رشتهی صنایعدستی را با دقایق ظرایف قلمزنی و طراحی آشنا سازد و در این رهگذر هم آثار استاد دهنوی در به موفقیتهای شایانی دستیافت. نمایشگاههای متعددی در کشورهای بلژیک، تونس، مصر، هند، امارات متحده عربی، عمان، ایتالیا، انگلیس و آلمان به نمایش گذاشتهشده که در تمامی آنها با تحسین بازدیدکنندگان، آگاهان و نقادان آثار هنری روبرو گردیده است. ضمن آنکه در سال 1368 به مناسبت روز جهانی صنایعدستی -20 خرداد برابر با 10 ژوئن- تمبر یادبودی با استفاده از آثار استاد محمود دهنوی انتشار یافت که موردتوجه فراوانی قرار گرفت. بخشی از آثار استاد محمود دهنوی در موزههای هنرهای ملی ایران و نمایشگاهها دائمی آثار صنایعدستی معاصر ایران نگهداری میشود ولی بسیاری از آثار او زینتبخش گنجینههای عمومی و شخصی در سراسر جهان است. آثار قلمزنی استاد محمود دهنوی به دلیل برخورداری از شیوهی خاص او که بازآفرینی طرحها و نقوش دوران گذشته همراه با نوآوری و ابداع و خلاقیت است، در زمرهی آثار ممتاز صنایعدستی ایران محسوب میشود.
چنین به نظر میرسد که خورشید در آثار قلمزنی استاد دهنوی هرگز غروب نمیکند و قوچها، غزالها و دیگر عناصر، سیالند. شکارچی و شکار در لحظهای از تاریخ ثبتشدهاند و جاودانه گردیدهاند. هر یک از آثار این هنرمند متواضع و مؤمن مروری بر تاریخ طرحها و نقوش سنتی است. قلمزنیهای او تجدید خاطره از فصلی درخشان از هنر قلمزنی و نشانگر ابداع و خلاقیتی درخور تحسین و شایسته تکریم است.